ΕΡΓΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ ΣΤΟ TALE OF X CITIES ΤΟ 2023
Νικολέττα Αναστασίου
“ΣΥΡΜάΤΙΝΕΣ ίΝΕΣ ΟΡίΩΝ”, 2023, σειρά φωτογραφιών
Ίνες αγροτικών περιφράξεων. Πλέξεις, φράξεων, ΤωρινΩν, που ορίζουν το Ως εδώ και Μη Παρέκει των αγροτών… Και απομεινάρια, ίνες πλεγμΈΝΩν ΣυρμάτΩΝ, που όριζΑΝ τους φράχτες στο παρελθόν. ΚΑΙ σιδεροδοκοί και κομμάτια δέντρων που έχασαν τον ρόλο τους και έγιναν στήριξη Συρμάτινου ορίου.
Άβρα Αυδή
“Η Πίτα”, 2020, βίντεο
Το βιντεοκείμενο “Η πίτα” βασίζεται στο ομότιτλο διήγημα από το βιβλίο “Μονοπάτια” της Άβρας Αυδή. Δημιουργήθηκε ως πρακτική άσκηση σε θεατρικό εργαστήριο με τον Κώστα Γάκη την εποχή της πρώτης καραντίνας. Παρουσιάζεται στην έκθεση του Tale of X Cities στο Thessaloniki Design Week μετά από πρόταση των συμμετεχουσών στο πρόγραμμα Χρυσούλας Αθανασίους και Δέσποινας Σουβατζή.
|
|
Άβρα Αυδή
“Ταξίδι μνήμης στη χώρα των γεύσεων”, συμμετοχική δράση
“Όταν από ένα μακρινό παρελθόν τίποτα δεν επιζεί, η γεύση και η όσφρηση ζουν για καιρό ακόμη σαν τις ψυχές, για να θυμούνται, να περιμένουν, να ελπίζουν.” Μαρσέλ Προυστ, “Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο”. Με αφόρμηση το διήγημά της “Η Φανουρόπιτα”, η Άβρα Αυδή προσκαλεί τους συμμετέχοντες σε διαδραστικό ταξίδι μνήμης στη χώρα των γεύσεων.
Ροδάνθη Δημητρέση
“Δείξε μου τι τρως, να σου πω από πού είσαι!”, 2023, βίντεο
Το φαγητό δεν έχει μόνο θρεπτική λειτουργία αλλά και πολιτισμική, ψυχολογική, κοινωνική, οικονομική και θρησκευτική λόγω της πολυδιάστατης ανθρώπινης ύπαρξης. Συμβάλλει στη διαμόρφωση της ατομικής αλλά και της συλλογικής ταυτότητας και έκφρασης. Είναι μια πράξη που ενεργοποιεί τις αισθήσεις. Η γεύση του προκύπτει από τα χρώματά του, τη μυρωδιά του, τον ήχο του στο μάσημα, την υφή του… Τη γεύση που αποτυπώνεται στη μνήμη μας τη συνδέουμε με ό,τι ζούμε εκείνη τη στιγμή με ανθρώπους, συναισθήματα, σχέσεις, τόπους.
Τέσσερις άνθρωποι από διαφορετικές χώρες που ζουν στην Ελλάδα αφηγούνται. Μιλούν για τους ίδιους, τη χώρα τους και τον πολιτισμό τους, ανακαλούν αναμνήσεις από τα φαγητά τις πατρίδας τους που νοσταλγούν, τους ανθρώπους που τα μοιράστηκαν μαζί τους, τις στιγμές αγάπης, τρυφερότητας, ξεγνοιασιάς, χαράς…
Παραγωγή: Αction Art/ Εικαστική Δράση
Συμμετέχουν: Kristina Hakobyan (Αρμενία), Oxana Kocherga (Ρωσία), Madalina-Catalina Romascu (Ρουμανία), Lindita Zefi (Aλβανία)
Τέσσερις άνθρωποι από διαφορετικές χώρες που ζουν στην Ελλάδα αφηγούνται. Μιλούν για τους ίδιους, τη χώρα τους και τον πολιτισμό τους, ανακαλούν αναμνήσεις από τα φαγητά τις πατρίδας τους που νοσταλγούν, τους ανθρώπους που τα μοιράστηκαν μαζί τους, τις στιγμές αγάπης, τρυφερότητας, ξεγνοιασιάς, χαράς…
Παραγωγή: Αction Art/ Εικαστική Δράση
Συμμετέχουν: Kristina Hakobyan (Αρμενία), Oxana Kocherga (Ρωσία), Madalina-Catalina Romascu (Ρουμανία), Lindita Zefi (Aλβανία)
Νίκος Ζωάκης
“Το τελευταίο δείπνο”, 2023, εγκατάσταση-φωτογραφία
Ο όγκος των πλαστικών υλικών συσκευασίας που χρησιμοποιούμε στα τρόφιμα είναι η αφορμή για το έργο. Από τα μπουκάλια του νερού, τις πλαστικές συσκευασίες του ψωμιού, των οσπρίων και των ζυμαρικών μέχρι τις συσκευασίες του κρέατος, ένας τεράστιος όγκος πλαστικών σκουπιδιών απορρίπτεται καθημερινά προκειμένου να ικανοποιήσουμε την πιο βασική μας ανάγκη, το γεύμα μας. Ως συνέπεια: πλαστικά που δεν ανακυκλώνονται (ποτέ ή επαρκώς) καταλήγουν δυστυχώς ως μικροπλαστικά, ξανά στην τροφική μας αλυσίδα. Αυτή η τακτική του σύγχρονου ανθρώπου και της βιομηχανίας τροφίμων μας αφορά όλους! Και το έργο αποτελεί την αναπαράσταση ενός τελευταίου συμποσιακού γεύματος για την ανθρωπότητα.
Ευχαριστούμε για τη συμμετοχή στη φωτογράφηση τους: Γεράσιμο, Λευτέρη Ζωάκη, Θεόδωρο Ζωλέτη, Ιωάννη Καλεμκερίδη, Λάζαρο Καλεμκερίδη, Τάσο Κουμπίδη, Θεοδόσιο Λουσιόπουλο, Έλενα Μιργκορόντσκαγια, Έλενα Ρογκότη, Μαρία Σλούκα, Σωτήρη Σταμπουλή, Λυδία Χατζηιακώβου, Μαρία Χρυσάφη. Ευχαριστούμε για την πολύτιμη βοήθεια την Φανή Γουργούρη.
Ευχαριστούμε για τη συμμετοχή στη φωτογράφηση τους: Γεράσιμο, Λευτέρη Ζωάκη, Θεόδωρο Ζωλέτη, Ιωάννη Καλεμκερίδη, Λάζαρο Καλεμκερίδη, Τάσο Κουμπίδη, Θεοδόσιο Λουσιόπουλο, Έλενα Μιργκορόντσκαγια, Έλενα Ρογκότη, Μαρία Σλούκα, Σωτήρη Σταμπουλή, Λυδία Χατζηιακώβου, Μαρία Χρυσάφη. Ευχαριστούμε για την πολύτιμη βοήθεια την Φανή Γουργούρη.
Χρυσούλα Ιωαννίδου
“Σιτάρι, καρύδια, σουσάμι, αμύγδαλα, αλεύρι, σταφίδες, κανέλα, ζάχαρη”, 2023, μαγείρεμα-αφήγηση
Το Ψυχοσάββατο ετοιμάζουμε ένα ταψί σταράκκ και ψήνουμε τουρτίτσις σφραγισμένες.
Υλικά: Σκληρό σιτάρι αποφλοιωμένο, καρύδια, σουσάμι ψημένο, αμύγδαλα ξεφλουδισμένα και ψημένα, αλεύρι ψημένο, σταφίδες, κανέλα, ζάχαρη, καραμέλες καμπάθκις, φρυγανιά τριμμένη.
Διαδικασία: Βράζουμε και πλένουμε το στάρι πολύ καλά με κρύο νερό. Το απλώνουμε πάνω σε βαμβακερή μισάλα για να στεγνώσει. Όταν στεγνώσει, το αδειάζουμε σε μία μικρή λεκάνη. Κρατάμε λίγο, για να στολίσουμε. Στην λεκάνη προσθέτουμε επίσης τις σταφίδες, τα καρύδια χοντροκομμένα, το σουσάμι αλεσμένο, την κανέλα και την φρυγανιά τριμμένη. Ανακατεύουμε καλά και βάζουμε το μείγμα στο ταψί. Από πάνω κοσκινίζουμε το ψημένο αλεύρι και πατάμε με τις παλάμες μας να γίνει η επιφάνεια λεία. Πάνω από το αλεύρι προσθέτουμε την ζάχαρη. Με ένα κερί, σχεδιάζουμε τον σταυρό και τον στολίζουμε με τα ψημένα αμύγδαλα ή με καραμέλες.
Έθιμο: Αφού στολίσουμε το σιτάρι μας, το βάζουμε στο τραπέζι που έχουμε τις τουρτίτσις, το καντηλάκι αναμμένο, το θυμιατό με καρβουνάκι και θυμίαμα. Απαραίτητα πάνω στο τραπέζι ένα ποτήρι νερό. Αφού θυμιατίσουμε, αρχίζουμε να βάζουμε σε πιάτα σιτάρι, τουρτίτσα και ό,τι άλλο έχουμε ετοιμάσει. Αν είναι να κάνουμε μνημόσυνο στην εκκλησία, πάλι θυμιατίζουμε και έπειτα το πηγαίνουμε στην εκκλησία για να μοιραστεί. Σε όποια γυναίκα στολίσει το στάρι στα μνημόσυνα συγγενών η φίλων, δίνουν ένα ποτήρι με νερό για να μην μουδιάζουν τα χέρια της.
Υλικά: Σκληρό σιτάρι αποφλοιωμένο, καρύδια, σουσάμι ψημένο, αμύγδαλα ξεφλουδισμένα και ψημένα, αλεύρι ψημένο, σταφίδες, κανέλα, ζάχαρη, καραμέλες καμπάθκις, φρυγανιά τριμμένη.
Διαδικασία: Βράζουμε και πλένουμε το στάρι πολύ καλά με κρύο νερό. Το απλώνουμε πάνω σε βαμβακερή μισάλα για να στεγνώσει. Όταν στεγνώσει, το αδειάζουμε σε μία μικρή λεκάνη. Κρατάμε λίγο, για να στολίσουμε. Στην λεκάνη προσθέτουμε επίσης τις σταφίδες, τα καρύδια χοντροκομμένα, το σουσάμι αλεσμένο, την κανέλα και την φρυγανιά τριμμένη. Ανακατεύουμε καλά και βάζουμε το μείγμα στο ταψί. Από πάνω κοσκινίζουμε το ψημένο αλεύρι και πατάμε με τις παλάμες μας να γίνει η επιφάνεια λεία. Πάνω από το αλεύρι προσθέτουμε την ζάχαρη. Με ένα κερί, σχεδιάζουμε τον σταυρό και τον στολίζουμε με τα ψημένα αμύγδαλα ή με καραμέλες.
Έθιμο: Αφού στολίσουμε το σιτάρι μας, το βάζουμε στο τραπέζι που έχουμε τις τουρτίτσις, το καντηλάκι αναμμένο, το θυμιατό με καρβουνάκι και θυμίαμα. Απαραίτητα πάνω στο τραπέζι ένα ποτήρι νερό. Αφού θυμιατίσουμε, αρχίζουμε να βάζουμε σε πιάτα σιτάρι, τουρτίτσα και ό,τι άλλο έχουμε ετοιμάσει. Αν είναι να κάνουμε μνημόσυνο στην εκκλησία, πάλι θυμιατίζουμε και έπειτα το πηγαίνουμε στην εκκλησία για να μοιραστεί. Σε όποια γυναίκα στολίσει το στάρι στα μνημόσυνα συγγενών η φίλων, δίνουν ένα ποτήρι με νερό για να μην μουδιάζουν τα χέρια της.
Παναγιώτα Καγιανά
“24601”, 2023, εγκατάσταση
Δυο αιώνες πριν, ο αριθμός 24601 είχε αντικαταστήσει για 19 ολόκληρα χρόνια το όνομα του Γιάννη Αγιάννη, ήρωα του Βίκτωρος Ουγκώ στο μυθιστόρημα “Οι Άθλιοι”. Βρέθηκε στη φυλακή επειδή έσπασε τη βιτρίνα ενός αρτοποιείου και έκλεψε μια φρατζόλα ψωμί, για να θρέψει τα πεινασμένα παιδιά της αδερφής του. Το δικαστήριο τον καταδίκασε αρχικά σε 5 χρόνια φυλάκισης που αυξήθηκαν μετά από τις αποτυχημένες προσπάθειές του να δραπετεύσει. Σήμερα θα περίμενε κανείς να έχει εκλείψει η πείνα και η φτώχεια, όμως τα αστυνομικά δελτία αποδεικνύουν το αντίθετο.
Λίνα Καλανταρίδου
“Ξυλόφουρνοι στα Γιάννενα”, 2023, βίντεο
Οι ξυλόφουρνοι των Ιωαννίνων σε παλιές και νέες φωτογραφίες, καθώς και αναμνήσεις που πηγάζουν από αυτούς.
Πηγές φωτογραφιών:
Αναρτήσεις παλαιών φωτογραφιών σε ομάδες Facebook “TΑ ΓΙΑΝΝΕΝΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ”, “Tα Γιάννενα μέσα στο πέρασμα του χρόνου”. Προσωπικό αρχείο Χαράς Μπουντούρη. Νέες φωτογραφίες από Λίνα Καλανταρίδου.
Μαρτυρίες: Μαίρη Μπόζιου, Γιώτα Σιώμου
Πηγές φωτογραφιών:
Αναρτήσεις παλαιών φωτογραφιών σε ομάδες Facebook “TΑ ΓΙΑΝΝΕΝΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ”, “Tα Γιάννενα μέσα στο πέρασμα του χρόνου”. Προσωπικό αρχείο Χαράς Μπουντούρη. Νέες φωτογραφίες από Λίνα Καλανταρίδου.
Μαρτυρίες: Μαίρη Μπόζιου, Γιώτα Σιώμου
Αθηνά Κιορπελίδου
“Αλμυρή Κεφαλή: Αντανακλάσεις για τον συντηρητισμό και την ταυτότητα”, 2023, βίντεο
Το αλάτι, άρρηκτα συνδεδεμένο με την μαγειρική τέχνη, ως σύμβολο συντήρησης εθνικής, συλλογικής, ατομικής αξίας και παγίωσης ταυτοτήτων.
Ζέττα Κυρατσούλη, Στέλλα Μπούρου
Mon cher pain ≠ mon pain cher, 2023, φωτογραφία
“Δείτε τον κόσμο μέσα από τα μάτια των πιο αδύναμων μελών της κοινωνίας κι ύστερα πείτε μου ειλικρινά κατά πόσο οι κοινωνίες μας είναι καλές, πολιτισμένες, προηγμένες και ελεύθερες.” Zygmunt Bauman, “Ρευστοί Καιροί. Η ζωή την εποχή της αβεβαιότητας”, εκδόσεις Μεταίχμιο
Ζούμε σ΄ έναν κόσμο ρευστό και άνισο που βρίσκεται σε αέναη κίνηση. Η διαστρωμάτωση ορίζεται πλέον με κριτήρια κατανάλωσης. Υπάρχουν οι καλοί και οι κακοί καταναλωτές. Μια τεράστια βιομηχανία ανθρώπινων αποβλήτων επιχειρεί να εξασφαλίσει ένα πλαίσιο τάξης και καθαριότητας, από το οποίο αποβάλλονται οι περιττοί. Αυτοί θα είναι οι πλάνητες. Μετανάστες και πρόσφυγες θα μετακινούνται διαρκώς διότι δεν χωρούν πουθενά. Από την άλλη, σε παράλληλη τροχιά περιπλανιούνται από επιλογή συνεχώς και ακόρεστα οι τουρίστες. Πρόκειται για τους μετανεωτερικούς “συλλέκτες αισθήσεων” που προσπαθούν να οικοδομήσουν την ταυτότητά τους ακολουθώντας καταναλωτικά πρότυπα. Πλάνητες και τουρίστες θα συναντηθούν τελικά στις ανθρώπινες χωματερές απ’ όπου οι μεν δεν απομακρύνθηκαν ποτέ και όπου μοιραία θα καταλήξουν οι δε, καθώς ο παγκοσμιοποιημένος καταναλωτισμός στο τέλος θα τους μεταλλάξει από καταναλωτές σε αναλώσιμα προϊόντα. Η τροφή, καθώς αποτελεί την κατεξοχήν ανθρώπινη ανάγκη, εργαλειοποιήθηκε κατά κόρον από την παγκόσμια βιομηχανία, ώστε να δημιουργηθούν τεχνητές ανάγκες στον σύγχρονο συλλέκτη αισθήσεων. Οι σχολές μαγειρικής, οι σπουδαίοι σεφ, τα ακριβά εστιατόρια, αποτελούν γρανάζια του παγκόσμιου μάρκετινγκ και εγκλωβίζουν τον “τουρίστα” σε μια αδιάκοπη άγρα νέων γευστικών εμπειριών. Έτσι, αναδύθηκαν ακραίες καταναλωτικές συμπεριφορές, τις οποίες θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε ως εξής: βασικές τροφές και ευτελούς αξίας υλικά πασπαλίστηκαν μεταφορικά και κυριολεκτικά με χρυσόσκονη και σερβίρονται έναντι αδρών χρηματικών ποσών στους ισχυρούς της κοινωνίας. Κι ενώ ισχύουν τα παραπάνω, το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού αγωνιά για την εξασφάλιση της καθημερινής του επιβίωσης. Συχνά αναζητά την τροφή του σε κάδους απορριμάτων και σε συσσίτια και τρέφεται με “σκουπίδια”, τα οποία οι εκλεκτοί της κοινωνίας νομίζουν ότι έχουν αποφύγει.
Ζούμε σ΄ έναν κόσμο ρευστό και άνισο που βρίσκεται σε αέναη κίνηση. Η διαστρωμάτωση ορίζεται πλέον με κριτήρια κατανάλωσης. Υπάρχουν οι καλοί και οι κακοί καταναλωτές. Μια τεράστια βιομηχανία ανθρώπινων αποβλήτων επιχειρεί να εξασφαλίσει ένα πλαίσιο τάξης και καθαριότητας, από το οποίο αποβάλλονται οι περιττοί. Αυτοί θα είναι οι πλάνητες. Μετανάστες και πρόσφυγες θα μετακινούνται διαρκώς διότι δεν χωρούν πουθενά. Από την άλλη, σε παράλληλη τροχιά περιπλανιούνται από επιλογή συνεχώς και ακόρεστα οι τουρίστες. Πρόκειται για τους μετανεωτερικούς “συλλέκτες αισθήσεων” που προσπαθούν να οικοδομήσουν την ταυτότητά τους ακολουθώντας καταναλωτικά πρότυπα. Πλάνητες και τουρίστες θα συναντηθούν τελικά στις ανθρώπινες χωματερές απ’ όπου οι μεν δεν απομακρύνθηκαν ποτέ και όπου μοιραία θα καταλήξουν οι δε, καθώς ο παγκοσμιοποιημένος καταναλωτισμός στο τέλος θα τους μεταλλάξει από καταναλωτές σε αναλώσιμα προϊόντα. Η τροφή, καθώς αποτελεί την κατεξοχήν ανθρώπινη ανάγκη, εργαλειοποιήθηκε κατά κόρον από την παγκόσμια βιομηχανία, ώστε να δημιουργηθούν τεχνητές ανάγκες στον σύγχρονο συλλέκτη αισθήσεων. Οι σχολές μαγειρικής, οι σπουδαίοι σεφ, τα ακριβά εστιατόρια, αποτελούν γρανάζια του παγκόσμιου μάρκετινγκ και εγκλωβίζουν τον “τουρίστα” σε μια αδιάκοπη άγρα νέων γευστικών εμπειριών. Έτσι, αναδύθηκαν ακραίες καταναλωτικές συμπεριφορές, τις οποίες θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε ως εξής: βασικές τροφές και ευτελούς αξίας υλικά πασπαλίστηκαν μεταφορικά και κυριολεκτικά με χρυσόσκονη και σερβίρονται έναντι αδρών χρηματικών ποσών στους ισχυρούς της κοινωνίας. Κι ενώ ισχύουν τα παραπάνω, το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού αγωνιά για την εξασφάλιση της καθημερινής του επιβίωσης. Συχνά αναζητά την τροφή του σε κάδους απορριμάτων και σε συσσίτια και τρέφεται με “σκουπίδια”, τα οποία οι εκλεκτοί της κοινωνίας νομίζουν ότι έχουν αποφύγει.
Βιβιάννα Μεταλληνού
“Καυγάδες στην κουζίνα - Η προετοιμασία του πασχαλινού γεμιστού αρνιού της Αμοργού”
2023, μαγείρεμα-αφήγηση
Ο μπαμπάς μου, θεματοφύλακας των γαστριμαργικών παραδόσεων του νησιού, επιβλέπει την προετοιμασία της γέμισης αλλά και του πασχαλινού ταψιού το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου και η κουζίνα παίρνει φωτιά! Όλα πρέπει να γίνουν ακριβώς όπως τα λέει ο μπαμπάς! Καταλαβαίνετε τη μαμά να μαγειρεύει, με τον μπαμπά πάνω από το κεφάλι της. Εμείς πάντα κρυφακούγαμε πίσω από την κλειστή πόρτα της κουζίνας, που άνοιγε όταν το ταψί ήταν έτοιμο για τον φούρνο!
μπλε αλώνι
“Βιβλιοφάγοι”, φαγητό και λογοτεχνία
Το μπλε αλώνι είναι ένα δίκτυο λεσχών ανάγνωσης, που ξεκίνησε ως ιδέα της Χριστίνα Βουμβουράκη από το Tale of X Cities 2022, και υλοποιείται ήδη στην Θεσσαλονίκη, τις Σέρρες, την Αθήνα, και το Ορμένιο Έβρου. Συμμετέχει στην παρουσίαση του Tale of X Cities στο Thessaloniki Design Week με μία συνάντηση αφιερωμένη στη γαστρονομία. Η “βιβλιοφαγική” αυτή δράση αποτελεί μια δυναμική συνεργασία μεταξύ των μελών και των φίλων του μπλε αλωνιού και του Tale of X Cities, που θα παρουσιάσουν κείμενα ή βιβλία σχετικά με την ευρύτερη θεματική του φαγητού, της εστίασης, της μαγειρικής και της τροφής. Η αγάπη για τα βιβλία γεμίζει ένα απόγευμα με γαστρονομικές αφηγήσεις.
Ιδέα - Συντονισμός: Χριστίνα Βουμβουράκη
Ιδέα - Συντονισμός: Χριστίνα Βουμβουράκη
Γιώργος Παπαλεξάνδρου
Σε συνεργασία με τις Χρυσούλα Ιωαννίδου, Βιβιάννα Μεταλληνού, Άρτεμη Φραδέλου
“Herbtale of X Cities”, 2023, ρόφημα-αναψυκτικό
5 συμμετέχοντες του προγράμματος από 5 διαφορετικές πόλεις προτείνουν ο καθένας από ένα “συστατικό”, με σκοπό να δημιουργηθεί το ρόφημα-αναψυκτικό-cocktail του Tale of X Cities. 5 συστατικά, χαρακτηριστικά του τόπου του καθενός, δίνουν στον επισκέπτη της Thessaloniki Design Week τη δυνατότητα για άπειρους γευστικούς συνδυασμούς. 5 συστατικά τόσο διαφορετικά μεταξύ τους όσο και ο κάθε συμμετέχων
Θεανώ Πασχάλη & Ζαφείριος Τσάκος
“Η Κομοτηνή στο πιάτο”, παρουσίαση, συμμετοχή σε συζήτηση
Σας προσκαλούμε σε γεύμα στο δικό μας τραπέζι, στη δική μας πόλη, την Κομοτηνή.
Ελάτε να μπούμε στις κουζίνες των ανθρώπων του τόπου μας! Καλώς ορίσατε!
Η γαστρονομική παράδοση ενός τόπου αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά πολιτισμικά στοιχεία του. Με οδηγό την παραπάνω παραδοχή, η Θεανώ Πασχάλη και ο Ζαφείριος Τσάκος, δύο άνθρωποι που ασχολούνται αρκετά χρόνια με τον πολιτισμό στην Κομοτηνή, συγκέντρωσαν και κατέγραψαν 174 αυθεντικές συνταγές που καλύπτουν το μεγάλο γαστρονομικό μωσαϊκό της περιοχής, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία εκατό χρόνια, από τις πολιτισμικές ζυμώσεις και επιρροές που δέχτηκε. Έπειτα από συναντήσεις και συνεστιάσεις με πολιτισμικούς φορείς και εκπροσώπους πολλών πληθυσμιακών ομάδων που ζουν και δραστηριοποιούνται στην πόλη της Κομοτηνής, συνέγραψαν την Κομοτηνή στο πιάτο, μια προσπάθεια που πηγάζει από ένα αίσθημα προστασίας, υπεράσπισης και ανάδειξης της γαστρονομικής παράδοσης της πόλης, από ένα αίσθημα τιμής προς τους προγόνους και από τη διάθεση να μάθουν οι νέες γενιές τις παλιές επισιτιστικές συμπεριφορές και συνήθειες του τόπου τους.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από την ΚΑΠΑ Εκδοτική
Ελάτε να μπούμε στις κουζίνες των ανθρώπων του τόπου μας! Καλώς ορίσατε!
Η γαστρονομική παράδοση ενός τόπου αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά πολιτισμικά στοιχεία του. Με οδηγό την παραπάνω παραδοχή, η Θεανώ Πασχάλη και ο Ζαφείριος Τσάκος, δύο άνθρωποι που ασχολούνται αρκετά χρόνια με τον πολιτισμό στην Κομοτηνή, συγκέντρωσαν και κατέγραψαν 174 αυθεντικές συνταγές που καλύπτουν το μεγάλο γαστρονομικό μωσαϊκό της περιοχής, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία εκατό χρόνια, από τις πολιτισμικές ζυμώσεις και επιρροές που δέχτηκε. Έπειτα από συναντήσεις και συνεστιάσεις με πολιτισμικούς φορείς και εκπροσώπους πολλών πληθυσμιακών ομάδων που ζουν και δραστηριοποιούνται στην πόλη της Κομοτηνής, συνέγραψαν την Κομοτηνή στο πιάτο, μια προσπάθεια που πηγάζει από ένα αίσθημα προστασίας, υπεράσπισης και ανάδειξης της γαστρονομικής παράδοσης της πόλης, από ένα αίσθημα τιμής προς τους προγόνους και από τη διάθεση να μάθουν οι νέες γενιές τις παλιές επισιτιστικές συμπεριφορές και συνήθειες του τόπου τους.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από την ΚΑΠΑ Εκδοτική
Μαρίνα Προβατίδου
“Και ποιος είπε ότι δεν αρέσει στα φυτά να ακούν ποίηση;”, 2023, βίντεο-εγκατάσταση
Και ποιος είπε ότι δεν αρέσει στα φυτά να ακούν ποίηση; Τα φυτά ανταποκρίνονται σε διαφορετικά ερεθίσματα και αντιλαμβάνονται τις συνθήκες, στις οποίες αναπτύσσονται. Γνωρίζουν πάντα πού βρίσκεται ο ήλιος και στρέφονται προς αυτόν. Όταν μεγαλώνω φυτά στο μπαλκόνι μου, τους διαβάζω ποίηση, γιατί πιστεύω ότι τα λουλούδια και τα λαχανικά θα έχουν πιο όμορφη μυρωδιά και πιο καλή γεύση όταν ακούν όμορφες μελωδίες και λόγια με ωραία χροιά. Οι σπόροι —πιπεριές, καλαμπόκι, μέντα, κιντέα, μαργαρίτες, μεσημεράκια, βασιλικός, ντομάτες, κολοκύθι, αγγούρι και πατάτα— φυτεύονται σε τσόφλια αυγών, από τα οποία παίρνουν ασβέστιο, άζωτο και οργανικά στοιχεία που έχουν ευεργετική επίδραση χωρίς να καταστρέφουν το χώμα. Το έργο είναι μια προτροπή να μειώσουμε τη χρήση χημικών λιπασμάτων και βρούμε εναλλακτικούς τρόπους που να αφήνουν μικρότερο αποτύπωμα στο περιβάλλον, ώστε να μπορέσουμε να συνυπάρξουμε καλύτερα με αυτό.
Κατερίνα Σταφυλίδου
“Τι θα γινόταν αν…”, 2023, ψηφιακά κολάζ
Προβληματισμός και πρόταση παράλληλα για τις επιλογές μας στην καθημερινή μας διατροφή. Μπορούν αυτές να καθορίσουν την ευρύτερη κουλτούρα ενός τόπου ή και παραπέρα; Πώς θα ήταν ο κόσμος αν μπορούσε να καλλιεργήσει ο καθένας την τροφή του μόνος του ή να γυρίσει την πλάτη στο junk food και να επικεντρωθεί σε τροφές που δεν δίνουν τόση απόλαυση, είναι όμως ό,τι καλύτερο για τον ανθρώπινο οργανισμό; Είναι θέμα συνήθειας, κοινωνικής αποδοχής, παράδοσης..; Άραγε τι θα γινόταν αν…
Βαΐα Στολικίδου
“Εξ-τιατόριο”, 2023, φωτογραφία
Στις εορτές και στις βόλτες, όλοι λιγουρευόμαστε τα φαγητά από τα μικρά stand. Είναι από τις πρώτες αναμνήσεις που έχουμε σαν παιδιά, ένα φανταχτερό και πολύχρωμο γλυκό να κρέμεται και ταυτόχρονα η μυρωδιά του βουτύρου να διαχέεται σε όλη την ατμόσφαιρα. Όμως, υπάρχει και η πλευρά του νομίσματος που βρίσκει αυτές τις αναμνήσεις μόνο σε πράσινους κάδους στη γωνιά κάθε δρόμου. Πλέον, τα αντικείμενα, όπως ένα παιδικό καροτσάκι που αγοράζουμε για τις πρώτες τρυφερές στιγμές ενός ανθρώπου, καταλήγουν τροποποιημένα, ώστε να μπορέσουν να αξιοποιηθούν ως εργαλεία δουλειάς και επιβίωσης.
Συλλογικό έργο
“Άσπρο Πιάτο”, 2023, συμμετοχικό έργο
Εμπνευστής-Συντονίστρια: Αραβέλλα Σαλονικίδου
Διοργάνωση: Σύλλογος Κοινωνικοοικονομικής Δικτύωσης Και Αλληλοβοήθειας “COSMUS DIY”
Συλλογή και έκθεση συνταγών από όλο τον κόσμο, μέσα σε πιάτα από πολτό ζαχαροκάλαμου. 44 φυτά (δέντρα, θάμνοι, αγριόχορτα, καλλωπιστικά κ.λπ.) έχουν καταγραφεί μετά από ξενάγηση στη χλωρίδα περιοχής Διοικητηρίου Θεσσαλονίκης. Το κοινό καλείται να αναζητήσει συνταγές που να συμπεριλαμβάνουν τουλάχιστον ένα φυτό της λίστας αυτής. Η συνταγή γράφεται στο χέρι ή εκτυπώνεται και μπορεί να διακοσμηθεί με κάποιο μοτίβο σχετικό με την προέλευση της συνταγής, τη σημαία, τα συστατικά ή ό,τι άλλο επιθυμεί ο συμμετέχων. Η δράση έχει στόχο τη γνωριμία με άλλες κουλτούρες και διατροφικές συνήθειες αλλά και την επανασύνδεση με τη φύση και την εξοικείωση με την αστική χλωρίδα. Το κοινό μπορεί να δημιουργήσει νέα πιάτα κατά τη διάρκεια του Thessaloniki Design Week, και μετά. Μετά το πέρας της δράσης, τα πιάτα θα ταξινομηθούν και θα “δεθούν” σε πρωτότυπα βιβλιαράκια συνταγών.
Διοργάνωση: Σύλλογος Κοινωνικοοικονομικής Δικτύωσης Και Αλληλοβοήθειας “COSMUS DIY”
Συλλογή και έκθεση συνταγών από όλο τον κόσμο, μέσα σε πιάτα από πολτό ζαχαροκάλαμου. 44 φυτά (δέντρα, θάμνοι, αγριόχορτα, καλλωπιστικά κ.λπ.) έχουν καταγραφεί μετά από ξενάγηση στη χλωρίδα περιοχής Διοικητηρίου Θεσσαλονίκης. Το κοινό καλείται να αναζητήσει συνταγές που να συμπεριλαμβάνουν τουλάχιστον ένα φυτό της λίστας αυτής. Η συνταγή γράφεται στο χέρι ή εκτυπώνεται και μπορεί να διακοσμηθεί με κάποιο μοτίβο σχετικό με την προέλευση της συνταγής, τη σημαία, τα συστατικά ή ό,τι άλλο επιθυμεί ο συμμετέχων. Η δράση έχει στόχο τη γνωριμία με άλλες κουλτούρες και διατροφικές συνήθειες αλλά και την επανασύνδεση με τη φύση και την εξοικείωση με την αστική χλωρίδα. Το κοινό μπορεί να δημιουργήσει νέα πιάτα κατά τη διάρκεια του Thessaloniki Design Week, και μετά. Μετά το πέρας της δράσης, τα πιάτα θα ταξινομηθούν και θα “δεθούν” σε πρωτότυπα βιβλιαράκια συνταγών.
Θεοπούλα Τερζή
“Μνήμη παραδοσιακής Θρακιώτικης γαστρονομίας”, 2023, βίντεο-αφήγηση
Η διατήρηση της γαστρονομικής κληρονομιάς από τους πρόσφυγες στη Θράκη ήταν αρχικά θέμα επιβίωσης αλλά στη συνέχεια και ευρηματικότητας, όσον αφορά την αξιοποίηση ενός υλικού στο έπακρο μέσα από διάφορα παρασκευάσματα Οι τοπικές κοινότητες ανοίγουν δρόμους επικοινωνίας, αποδοχής της διαφορετικότητας και αλληλεγγύης και μέσω του φαγητού.
Γιώργος Τοπαλίδης
“Το Πνεύμα του Μήλου”, 2023, ταινία μικρού μήκους
Μία ταινία μικρού μήκους. Ακολουθούμε την έξοδο ενός φοιτητή από την ασφάλεια του σπιτιού του, που το φαγητό είναι πάντα έτοιμο και ζεστό, στην φοιτητική πόλη που θα πραγματοποιήσει τις σπουδές του. Όλα αλλάζουν όταν τα λεφτά τελειώνουν και η πείνα προκαλεί σουρεαλιστικούς εφιάλτες, τονίζοντας τη νοσταλγία για την ασφάλεια του σπιτιού και της ισορροπημένης διατροφής. Μία βουβή και σουρεαλιστική προσέγγιση πάνω σε μία ρεαλιστική θεματική.
Δάφνη Φράγκου
“Τρεις+ λόγοι που ομορφαίνουν τη ζωή…”, 2023, βίντεο
Το περιβόλι, τα καλούδια του, η ξελογιάστρα Άνοιξη και το καλοκαίρι που έρχεται...
Άρτεμις Φραδέλου “Ο σαρμάς της γιαγιάς”, 2023, εγκατάσταση
Πώς εμπλέκεται το φαγητό στη μνήμη και κατ’επέκταση στο συναίσθημά μας για τις αναμνήσεις μας; Μία διάσημη τοπική συνταγή που έχει συντροφεύσει πολλές στιγμές, γιορτές και συνευρέσεις στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας και ειδικά της Καστοριάς, οι σαρμάδες, και οι αναμνήσεις που έχει αφήσει αυτό το πιάτο σε ανθρώπους φαινομενικά ασύνδετους μεταξύ τους. Τι έχουν να θυμηθούν αυτά τα πρόσωπα στην ερώτηση “Ποια είναι η πιο έντονη ανάμνησή σου από τους σαρμάδες;” Οι μαρτυρίες τους συνθέτουν μια εικόνα σαν γενεαλογικού δέντρου, στο κέντρο της οποίας δεν βρίσκεται κάποιος πατριάρχης, αλλά... η συνταγή! Τα άτομα γύρω από αυτήν αντιπροσωπεύονται από ένα QR code που οδηγεί στην καταγεγραμμένη μαρτυρία τους.